Μελομακάρονα - Μελομακάρουνο – Φοινίκι

Τα μελομακάρονα στη Λέσβο τα λέμε φοινίκια. Το όνομα προέρχεται από τους Μικρασιάτες γείτονες και τα υλικά της συνταγής είναι πάνω κάτω τα ίδια με τα γνωστά ανά την Ελλάδα μελομακάρονα. Με μια διαφορά. Στη Λέσβο παλιότερα τουλάχιστον τα φοινίκια δεν τα σιρόπιαζαν, τα άφηναν να φαγωθούν σαν μπισκοτάκια, μυρωδάτα και πικάντικα από τα μπαχαρικά και το κονιάκ. Ακόμα και όταν τα σιρόπιαζαν, δεν τα άφηναν να τραβήξουν πολύ σιρόπι. Για αν το πετύχουμε αυτό πρέπει να τα βουτήξουμε στο σιρόπι και να τα αποσύρουμε γρήγορα ώστε να παραμείνουν τραγανά και μελωμένα όσο πρέπει. Από την ξυλόσομπα και τη στάχτη από εκεί έφτιαχναν την αλισίβα για τα φοινίκια. Έβραζαν την στάχτη με νερό και την σούρωναν. Με τα χρόνια το αντικατέστησαν με χυμό πορτοκάλι. Το μέλωμα γινόταν μέσα στην κατσαρόλα και ενώ έβραζε το σιρόπι σε πάρα πολύ χαμηλή φωτιά». Σε όλες τις προσφυγικές συνοικίες τις ημέρες πριν από τα Χριστούγεννα, ετοιμαζόταν το σταχτόνερο για τα φοινίκια, παράδοση που δεν εγκατέλειψαν οι Σμυρνιοί ακόμα και σ’ εκείνα τα δύσκολα χρόνια.