η ...τούρτα ............Πώς γεννήθηκε;
Κάθε τόσο, κάποιος αγαπημένος μας έχει γενέθλια και σύμφωνα με τη προσφιλή μας συνήθεια, η τούρτα γενεθλίων μαζί με έστω και ένα κεράκι συμβολικό, είναι απαραίτητα. Ποια είναι όμως η προέλευση της τούρτας γενεθλίων; Πώς ξεκίνησε αυτή η συνήθεια, που έχει κερδίσει όλο το δυτικό κόσμο και όχι μόνο; Η ιστορία του κέικ γενεθλίων ή του γλυκού ψωμιού ξεκινά από την Αρχαία Ελλάδα, όπου για να τιμήσουν τη γέννηση της θεάς Αρτέμιδος, έφτιαχναν ένα γλυκό στρογγυλό ψωμί, στο οποίο τοποθετούσαν ένα ή περισσότερα αναμμένα κεριά, που συμβόλιζαν τη λάμψη του φεγγαριού, αφού η θεά Άρτεμις ήταν θεά του κυνηγιού, της φύσης, του φεγγαριού και της γονιμότητας.
Μάθε Περισσότερα
Η πρώτη τούρτα γενεθλίων όπως την ξέρουμε σήμερα, πιστεύεται ότι έγινε το μεσαίωνα στη Γερμανία. Οι Γερμανοί για να γιορτάσουν τα γενέθλια των μικρών παιδιών, χρησιμοποίησαν την τούρτα και ονόμασαν τη γιορτή Kinderfest. Από την εποχή αυτή και μετά, οι τούρτες αρχίζουν να έχουν παραπάνω από ένα στρώματα - επίπεδα και να χρησιμοποιούνται υλικά, που κάνουν το ψωμί πιο γλυκό και πιο αφράτο. Αυτό το είδος κέικ ή ψωμιού ονομάζεται από τους Γερμανούς Geburtstagorten και από τον 17ο αιώνα αρχίζει να διακοσμείται περίτεχνα, έχοντας όμως τη δυνατότητα να το αποκτήσουν μόνο οι πλούσιοι της εποχής. Πιο προσιτό γίνεται από τον 18ο αι και μετά.
Η ιστορία των γενέθλιων κεριών
Όπως ήδη αναφέραμε στην Αρχαία Ελλάδα, τοποθετούσαν πάνω στο γλυκό ψωμί κεριά, συμβολίζοντας τη λάμψη του φεγγαριού. Πίστευαν πως ο καπνός μεταφέρει τις προσευχές πιο γρήγορα στη θεά. Ορισμένοι ερευνητές βέβαια δεν αποδίδουν την προέλευση των γενέθλιων κεριών στους αρχαίους Έλληνες αλλά στους Γερμανούς του 17ου αιώνα και στην αντίληψη ότι ένα κερί πάνω στην γενέθλια τούρτα συμβολίζει το φως της ζωής. Στις μέρες μας πολλοί λαοί τοποθετούν κεριά πάνω στο γενέθλιο γλυκό, ένα για κάθε χρόνο που κλείνει, πιστεύοντας ότι μια σιωπηλή ευχή πριν το σβήσιμό τους, θα πραγματοποιηθεί μόνο αν τα κεριά σβήσουν όλα μαζί.
Όσο για το πασίγνωστο τραγουδάκι "Happy birthday" που τραγουδούν όλες οι αγγλόφωνες και μη χώρες καθιερώθηκε από την πρώτη δεκαετία του 1900 σαν μια ταυτόχρονη ευχή όλων των καλεσμένων για χαρούμενα γενέθλια του προσώπου που γιόρταζε.
Η ιστορία της γαμήλιας τούρτας
Λέγεται ότι την ιδέα για την πρώτη πολυεπίπεδη τούρτα είχε ένας Γάλλος σεφ. Ωστόσο η «γλυκιά πρωταγωνίστρια» της γαμήλιας δεξίωσης έχει τις ρίζες της στην εποχή της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας. Έκτοτε, καθιερώθηκε ως έθιμο του γάμου στις παραδόσεις πολλών λαών.
Αρχικά, είχε τη μορφή μιας πίτας σαν κριθαρένιο ψωμί, που ψηνόταν ειδικά για την περίσταση. Οι νεόνυμφοι την έφερναν μπροστά στην εστία του γαμπρού, εκείνος έτρωγε ένα κομμάτι και έσπαγε την υπόλοιπη στο κεφάλι της νύφης. Η κίνηση αυτή συμβόλιζε την απομάκρυνση της νύφης από την παρθενία, τη θέση ισχύος του άντρα προς τη γυναίκα, αλλά και την ουσιαστική παραίτησή της από τους ιερούς δεσμούς που τη συνέδεαν με την πατρική της οικογένεια. Επίσης, αποτελούσε προμήνυμα μιας ευτυχισμένης και πλούσιας ζωής με πολλούς απογόνους. Συχνά οι καλεσμένοι μάζευαν τα ψίχουλα που έπεφταν κάτω, καθώς τα θεωρούσαν σημάδι καλής τύχης. Η παράδοση αυτή εξαφανίστηκε όταν το γαμήλιο γλύκισμα έγινε μεγαλύτερο και δεν ήταν δυνατόν να πέφτει στο κεφάλι της νύφης.
Στην Αγγλία, κατά τη διάρκεια του Μεσαίωνα, οι καλεσμένοι έφερναν στη γαμήλια τελετή μικρά σπιτικά κέικ ως δώρο στους μελλόνυμφους. Σύμφωνα με το έθιμο, τα κέικ τοποθετούνταν το ένα πάνω στο άλλο, ώστε να δημιουργηθεί ένας όσο γίνεται πιο ψηλός σωρός, και το ζευγάρι προσπαθούσε να φιληθεί πάνω από αυτόν. Αν οι νεόνυμφοι κατάφερναν να ανταποκριθούν στην πρόκληση, τότε ο γάμος τους θα ήταν ευτυχισμένος... Τα χρόνια περνούσαν, οι καλεσμένοι πλήθαιναν σε αριθμό και η παραδοσιακή απλή τούρτα άλλαξε. Λέγεται ότι την ιδέα για πολυεπίπεδη τούρτα είχε ένας Γάλλος σεφ, ο οποίος θεώρησε ότι ήταν ασύμφορο να στοιβάζονται μικρότερα γλυκίσματα το ένα πάνω στο άλλο ή να παρασκευάζονται πολλές τούρτες. Σκέφτηκε, λοιπόν, ότι η καλύτερη λύση ήταν η παρασκευή μιας μεγάλης συμπαγούς τούρτας. Ωστόσο, ακόμα και στις πρώτες πολυεπίπεδες τούρτες τα πάνω στρώματα ήταν ψεύτικα, φτιαγμένα από σκληρό γλάσο ζάχαρης. Αργότερα, που ολόκληρη η τούρτα παρασκευαζόταν με πραγματικά υλικά, έπρεπε να λυθεί ένα ακόμη πρόβλημα: Τα ψηλότερα επίπεδα βυθίζονταν στα χαμηλότερα.
Για την επίλυσή του χρησιμοποιήθηκαν στύλοι που συγκρατούσαν τα στρώματα, αποτελώντας ταυτόχρονα διακοσμητικά στοιχεία. Το γλασάρισμα έγινε πιο συμπαγές, για να συγκρατεί καλύτερα τους στύλους και να μη βυθίζονται στο κατώτερο επίπεδο. Ακολουθώντας την παράδοση Όπως κάθε γαμήλιο έθιμο, οι παραδόσεις που αφορούν τη γαμήλια τούρτα ποικίλλουν από περιοχή σε περιοχή και από χώρα σε χώρα.
Η σημερινή της σκηνογραφική παρουσία ως «βασίλισσας της δεξίωσης» είναι περισσότερο αμερικανική ιδέα παρά ευρωπαϊκή. Όμως πέρα από την όποια glamorous εμφάνισή της, ακόμη και σήμερα στη Δύση η τούρτα παραμένει σύμβολο της ένωσης, της καλής τύχης, της αγνότητας και της γλυκύτητας που θα πρέπει να έχει η μελλοντική κοινή ζωή του ζευγαριού. Όσο για την εμφάνιση και τη γεύση της;
Οι Βρετανοί, οι οποίοι ισχυρίζονται ότι ξεκίνησαν την παράδοση της γαμήλιας τούρτας, προτιμούν τα σχήματα πυραμίδας, όπου στο τελευταίο στρώμα βρίσκεται μια μεγάλη διακοσμητική σύνθεση από φρούτα. Το γλάσο συνήθως έχει ως βάση το κονιάκ.
Οι Γάλλοι, που και αυτοί με τη σειρά τους επιμένουν ότι ήταν οι εμπνευστές του εθίμου, συνηθίζουν να προσφέρουν μια γιγάντια, πολυεπίπεδη τούρτα -έως και 10 στρώματα- λίγο πριν από το τέλος της δεξίωσης.
Οι Γερμανοί αγαπούν τους ογκώδεις στολισμούς, που περιλαμβάνουν αμυγδαλωτά, φιστίκια και φουντούκια, ενώ οι Ιταλοί αγαπούν τη λευκή τούρτα με τις παραδοσιακές γεύσεις από κρέμα, σοκολάτα ή βανίλια με φρούτα και ρούμι, διακοσμημένη ρομαντικά με μικρά, αληθινά λουλούδια.
Στην Ιταλία, που η μόδα της γαμήλιας τούρτας έγινε θεσμός μόλις στα μέσα της δεκαετίας του '50, αμέσως μόλις οι νεόνυμφοι κόψουν την τούρτα και απολαύσουν το πρώτο κομμάτι μαζί, προσφέρουν οι ίδιοι από ένα κομμάτι στους γονείς τους.
Περίπου την ίδια χρονική περίοδο η παράδοση της γαμήλιας τούρτας ήρθε και στην Ελλάδα
